สมองเสื่อม อัลไซเมอร์ มีวิธีการดูแลกันอย่างไร ประจำปี 2022 By iCare Seniors Home

 

ในผู้สูงวัยที่มีอาการของโรคสมองเสื่อมจะมีวิธีการรักษาอยู่สองวิธี หนึ่งคือการทำจิตบำบัด และสองคือการใช้ยาทาน เมื่อเปรียบเทียบการรักษาทั้งสองแบบจะพบว่ามีการเปลี่ยนแปลงของสารสื่อประสาทได้ใกล้เคียงกัน แต่ว่าการทำจิตบำบัดและต้องใช้เวลามากกว่านะคะ เพราะต้องอาศัยความร่วมมือของคนไข้นะคะ ผู้สูงอายุจะร่วมมือในการทำจิตบำบัดยากเนื่องจากความเป็นเหตุเป็นผลของคนชรานั้นลดน้อยลง ยกตัวอย่างเช่นบางทีผู้สูงอายุอาจจะมีอาการเริ่มต้นของโรคสมองเสื่อม ผู้สูงวัยบางท่านกำลังจะกดบัตรคนไข้โดยบางครั้งท่านอาจจะลืมไปว่าอะไรนะเมื่อกี้ประชาสัมพันธ์บอกเลขอะไรนะ แต่ทางผู้ดูแลก็ไม่ต้องไปเครียดนะคะ เราแค่ติดตามอาการของท่านได้คร่าวๆก็พอแล้ว โดยหมอจากบ้านพักคนชราเขตสวนหลวง ได้อธิบายว่าอยากจะให้ผู้ที่ดูแลคนชราให้ใจเย็นไว้ก่อน วิธีการอีกอย่างที่พอจะช่วยคนชราที่เริ่มมีอาการของสมองเสื่อมนั้นก็คือ การฝึกสติของผู้สูงอายุคะ ซึ่งที่เราคุ้นเคยกันดีแล้วนะคะวิธีนี้ดีมากเลย ก็คือการรูปภาพมาให้ผู้สูงวัยอธิบายโดยจะเป็นการฝึกสมองที่สำคัญเหมือนกันนะคะ
vdo การออกกำลังกายพร้อมกัน 4 คน : https://youtu.be/AjLrwmeBTPg

ต่อมาเราจะมาจำแนกผู้สูงอายุที่มีอาการป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์นะคะ ซึ่งเราสามารถพบได้ในช่วงแรกแรกประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์นะคะ ถ้าเป็นช่วงกลางๆของโรคก็เพิ่มขึ้นได้เป็น 50% เลยนะคะ และในช่วงท้ายของโรคก็จะพบน้อยลงนะคะ  โดยศูนย์ดูแลผู้สูงอายุติดเตียง ได้ตัวอย่างของผู้สูงวัยที่มีอาการของโรคอัลไซเมอร์ที่พบได้บ่อยๆ เช่นการระบุคนผิด ซึ่งอาการนี้ก็จะเกิดขึ้นได้อยู่บ้างนะคะ เราจะพบอาการแบบนี้ประมาณ 15 เปอร์เซ็นต์ของผู้สูงอายุ ซึ่งคนชราบางท่านจะมีอาการของการเข้าใจผิดที่ว่าญาติเป็นคนอื่นปลอมตัวมาหรือว่าเป็นแขกที่อยู่ในบ้านนะคะ หรือว่าเข้าใจผิดคิดว่าคนแปลกหน้าเป็นคนที่รู้จัก อยู่ๆก็เข้าไปทักทาบเหมือนคุ้นเคยกันดีก็มีนะคะ อีกตัวอย่างที่อยากจะมาเล่าให้ฟังก็คือ แม่ของหมอเวลาเจอพี่สาวของหมอ ก็จะคิดว่าพี่สาวเป็นคนอื่นปลอมตัวมา เวลาพี่สาวมาก็จะมาคอยพี่สาวแบบระแวงระวัง แล้วแม่ก็จะคอยบอกกับคนอื่นว่าที่สาวปลอมตัวมานะ ทางคนอื่นที่ไม่รู้จักกันจริงๆก็เชื่อแบบนั้น  

อาการที่เราสามารถพบบ่อยที่สุดในกลุ่มโรคสมองเสื่อมนะคะ ต้องขอเกริ่นคร่าวๆก่อนนะคะว่า เวลาผู้สูงอายุรับประทานยาเกี่ยวกับโรคอัลไซเมอร์ ทางญาติจะต้องคอยดูแลช่วยดูแลด้วยอีกทีนึงเพื่อดูว่าเวลาปรับลดยาหรือว่ากินยาตัวอื่นแล้วมีผลอย่างไรกับผู้สูงวัย โดยคนที่หลงลืมแล้วก็รู้ว่าลืมว่าตัวเองลืมนั้น ถือว่าอยู่ในกลุ่มปกตินะคะ ไม่ต้องไปวิตกกังวลมากจนเกินไป อันดับแรกของการสังเกตว่าคนชราเป็นโรคสมองเสื่อมหรือไม่ก็คือ เราก็จะดูว่าเขามีโรคประจำตัวทางร่างกายหรือไม่ เพราะว่าบางทีก็จะเจอนะคะว่าที่เขามีโรคประจำตัวที่ต้องรักษาอยู่อย่างเช่น เป็นเบาหวาน ความดัน ก็ต้องรักษากับคุณหมออายุรกรรมนะคะ โอเคเขาอาจจะไม่เข้าใจเรื่องของการหลงลืมตรงนี้ ทางศูนย์ดูแลผู้ป่วย กทม ก็แนะนำว่าให้ญาติไปคุยกับคุณหมออายุรกรรมทุกครั้งนะคะ เพราะทางแพทย์อาจจะให้ความเห็นให้ไปรักษากับหมอที่มีความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับโรคสมองเสื่อมโดยเฉพาะได้ แล้วทางหมอจะได้มีการให้ยาที่ช่วยบรรเทาอาการของโรคสมองเสื่อมได้ตรงจุดมากขึ้น

บางเคสก็จะพบว่าผู้สูงอายุบางท่านก็ไม่ยอมรับนะคะว่าตัวเองมีอาการของโรคอัลไซเมอร์ ซึ่งพอมารู้ตัวอีกทีก็จะทำการรักษาได้ยากไปแล้ว ซึ่งกรณีแบบนี้ดูแลยากนะคะ อย่างเช่นคนชราบางท่านก็คุมอารมณ์ไม่อยู่ พูดเสียงดังตลอด จึงทำให้ผู้ที่ดูแลลำบากนิดนึงนะคะ บางทีทางญาติอาจจะต้องใช้เวลาในการปรับตัวเข้ากับคนชรา ผู้สูงอายุบางท่านก็จะมีการทวงเงินญาติๆตลอดเวลา หรือบางท่านที่ไม่อยากไปหาหมอรักษาก็เพราะว่ากลัวการถูกเจาะเลือดเวลามาโรงพยาบาล สิ่งที่ต้องระวังสำหรับคนชราเลยก็คือภาวะสับสนจากสารต่างๆในร่างกายที่ผิดปกติไป ซึ่งจะทำให้อาการคนไข้แย่ลงนะคะบางคนอาจจะพฤติกรรมที่ดูปกตินะคะ แต่เวลาที่เป็นโรคสมองเสื่อมแล้วมีปัญหาทางร่างกายด้วยก็จะยิ่งทำให้อาการของโรครุนแรงขึ้นเหมือนกัน อาการอีกอย่างหนึ่งที่พบเจอกันบ่อยๆ คือ ผู้สูงวัยจะเริ่มงงว่าเขาอยู่ที่ไหนตอนนี้ เวลาเท่าไหร่ บางคนก็อาจจะคิดว่า เช่น ตอนนี้เป็นกลางคืน ท่านก็นึกว่าเป็นกลางวัน ก็เริ่มปีนเตียงแล้วก็จะสงสัยว่าทำไมปิดไฟกันหมดแล้วทิ้งท่านให้อยู่อย่างนี้คนเดียว

โรคอัลไซเมอร์บางทีก็อาจจะถูกกระตุ้นด้วยการใช้ยาต่างๆ ในการรักษาโรค เพราะยาบางประเภทจะเข้าไปกดภูมิต่างๆ อีกอย่างที่มีส่วนต่อสมองเสื่อมก็คือสารเสพติด เช่น การดื่มเหล้าก็มีผลได้นะคะ เพราะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ทำให้สามารถเป็นโรคอารมณ์สองขั้วได้ ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ ราคาไม่แพง บนถนนพระรามเก้า จังหวัดกรุงเทพฯ ได้อธิบายว่าบางกรณีหากมีการซักประวัติคนไข้นะคะก็จะมีประวัติเกี่ยวกับการเป็นโรคด้านอารมณ์สองขั้วแทรกอยู่ หรือว่าผู้สูงวัยมีภาวะของการนอนไม่หลับแล้วพอไม่หลับนานๆเนี่ยสมองก็ไม่ได้พักร่างกายก็เหนื่อยล้า ทำให้เกิดอาการหงุดหงิดวุ่นวายอารมณ์เสียได้นะคะ 

คนไข้บางคนก็อาจจะมีอาการของความก้าวร้าวได้ ซึ่งผู้ดูแลก็ต้องระวังการถูกทำร้ายด้วยนะคะ โดยทางญาติก็อาจจะพยายามเข้าไปทำให้เขาอยู่ในที่สงบแล้วก็หลีกเลี่ยงการกระตุ้นอารมณ์ต่างๆนะคะ แล้วก็ต้องระวังความปลอดภัยของผู้ป่วยและผู้ดูแลด้วยนะคะ ซึ่งจริงๆมีหลายเคสนะคะ ที่บางทีก็รุนแรงถึงขั้นว่าจะทำร้ายผู้ดูแล โดยทางผู้สูงอายุนั้นก็ไม่รู้ตัวนะคะและท่านก็ไม่ได้ตั้งใจที่จะทำร้ายผู้ดูแล ซึ่งพอมีเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้น ทางญาติก็จะรู้สึกไม่ดีที่เกิดเหตุตรงนั้นเพราะฉะนั้นเนี่ย จึงเกิดความยากในการดูแลเพราะเราจะทำยังไงที่ให้ผู้ดูแลกับผู้สูงอายุสามารถที่จะอยู่ด้วยกันได้ ซึ่งทางญาติอาจจะต้องคอยดูจังหวะที่จะเข้าไปคุยกับผู้ดูแลและผู้สูงอายุด้วย แต่ที่สำคัญก็คือทางญาติจะต้องช่วยจัดสถานที่และให้ความผ่อนคลายกับผู้สูงอายุนะคะ อีกตัวอย่างที่น่าสนใจคือผ้สูงวัยที่เป็นอัลไซเมอร์แต่ยังสามารถขับรถได้อยู่ โดยอย่างน้อยแนะนำว่าผู้ดูแลน่าจะต้องประกบทุกครั้งนะคะแล้วก็อาจจะมีการใช้แผนที่และพยายามไม่ไปเปลี่ยนสถานที่ใหม่ที่ท่านไม่คุ้นเคยนะคะ
รีวิวการกายภาพบำบัดแขน สำหรับคนชราที่นั่งเก้าอี้ได้ : https://youtu.be/qdhO_C7eHyM



ต่อมาที่จะอธิบายก็คือการทดสอบและการฝึกการใช้สมองกันนะคะ ยกอย่างเช่น การวาดรูป วงกลม หรือสี่เหลี่ยมง่ายๆ เอาแบบที่ผู้สูงอายุพอจะทำได้นะคะ ซึ่งแบบทดสอบนี้จะมีระดับการวัด ซึ่งแต่ละระดับได้มีการวัดผลคร่าวๆว่าผู้สูงอายุอยู่ในระดับไหนของการเป็นโรคอัลไซเมอร์  โดยหากญาติต้องการทราบว่าศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ ที่ไหนดี หรือต้องการปรึกษาเกี่ยวการดูแลผู้สูงอายุที่มีปัญหาเกี่ยวกับสมอง ไม่ว่าจะเป็นโรคอัลไซเมอร์ สมองเสื่อม ก็สามารถติดต่อได้ที่ iCare Seniors Home เขตสวนหลวง กทม 10250 โทร 092 – 614 -9542 หรือ line id : icarehome ได้ตลอด 24 ชั่วโมงเลยนะคะ ขอบคุณค่า

www.icareseniorshome.com